Κοιλιακό τοίχωμα-Ανατομία

Το κοιλιακό τοίχωμα αποτελεί μια πολύπλοκη ανατομική δομή που σχηματίζεται από μύες, περιτονίες και συνδετικό ιστό, οι οποίοι προστατεύουν τα εσωτερικά όργανα της κοιλιάς και συμβάλλουν στη σταθερότητα του κορμού. Όταν παρουσιαστεί αδυναμία σε κάποιο σημείο του, μπορεί να δημιουργηθεί προβολή σπλάχνων προς τα έξω. Η κατάσταση αυτή είναι ευρέως γνωστή ως κήλη.

Οι πιο συχνές μορφές κηλών  είναι η βουβωνοκήλη και η κοιλιοκήλη, παθήσεις που απαιτούν έγκαιρη διάγνωση και εξατομικευμένη αντιμετώπιση. Ο χειρουργός κήλης διαθέτει την απαραίτητη εξειδίκευση και την εμπειρία, για να αποκαταστήσει με ασφάλεια αυτές τις βλάβες.

Η αποκατάσταση των κηλών πραγματοποιείται είτε με κλασικές είτε με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, εξασφαλίζοντας ταχύτατη ανάρρωση και άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα.

Κοιλιακό τοίχωμα: Ανατομία

Το κοιλιακό τοίχωμα, όπως προαναφέρθηκε, είναι μια σύνθετη ανατομική δομή. Επίσης, έχει μεγάλη έκταση, καθώς εκτείνεται από τον οστεοχόνδρινο θωρακικό κλωβό έως την πύελο.
Αποτελείται από πολλαπλά στρώματα ιστών, όπως:

• Δέρμα
• Υποδόριο ιστό
• Περιτονίες
• Μύες
• Εξωπεριτοναϊκό λίπος
• Επιφανειακό πέταλο του περιτοναίου

Για την ευκολότερη μελέτη του, το κοιλιακό τοίχωμα διαιρείται σε  πρόσθιο και οπίσθιο κοιλιακό τοίχωμα και σε δεξιό και αριστερό πλάγιο κοιλιακό τοίχωμα.

Ειδικότερα, οι ανατομικές περιοχές του κοιλιακού τοιχώματος είναι οι κάτωθι:

• Δεξιό υποχόνδριο
• Αριστερό υποχόνδριο
• Επιγάστριο
• Ομφαλική περιοχή
• Υπογάστριο
• Δεξιά οσφυϊκή χώρα
• Αριστερή οσφυϊκή χώρα
• Δεξιός λαγόνιος βόθρος
• Αριστερός λαγόνιος βόθρος

Τέλος, το κοιλιακό τοίχωμα σχηματίζεται από μια ισχυρή ομάδα μυών που συνεργάζονται για τη στήριξη του κορμού, την προστασία των εσωτερικών οργάνων και τη ρύθμιση της ενδοκοιλιακής πίεσης.

Οι σημαντικότεροι μυς εξ αυτών είναι οι κάτωθι:
• Ορθός κοιλιακός μυς
• Έξω λοξός κοιλιακός μυς
• Έσω λοξός κοιλιακός μυς
• Εγκάρσιος κοιλιακός μυς

Ανατομικά ευάλωτα σημεία του κοιλιακού τοιχώματος

Το κοιλιακό τοίχωμα διαθέτει συγκεκριμένα ανατομικά σημεία με μειωμένη αντοχή, τα οποία εμφανίζουν αυξημένη προδιάθεση για ανάπτυξη κηλών.

Τα  «ευάλωτα» σημεία του κοιλιακού τοιχώματος είναι τα κάτωθι:

• Βουβωνικός πόρος: Αποτελεί ένα άνοιγμα στο κατώτερο τμήμα του προσθίου κοιλιακού τοιχώματος. Στους άνδρες έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς μέσω αυτού πραγματοποιείται η κάθοδος του όρχι κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη. Το σημείο αυτό παραμένει διαχρονικά πιο ευάλωτο και γι’ αυτό αποτελεί την πιο συχνή περιοχή εμφάνισης βουβωνοκήλης.
• Ομφαλός: Σημείο διέλευσης των εμβρυϊκών αγγείων που συγκλείεται μετά τη γέννηση, παραμένει όμως διαχρονικά «ευάλωτο» στη δημιουργία ομφαλοκήλης.​
• Μηριαίος δακτύλιος: Πύλη στο κάτω κοιλιακό τοίχωμα, πιο επιρρεπές σημείο για εμφάνιση μηροκήλης, ιδιαίτερα στις γυναίκες.​
• Λευκή γραμμή (linea alba): Η μέση γραμμή της κοιλιάς, ένωση των απονευρώσεων των ορθών κοιλιακών μυών. Στο σημείο αυτό εμφανίζεται η επιγαστρική κήλη.
• Ημισεληνοειδής γραμμή του Douglas: Βρίσκεται στο προσθιοπλάγιο τμήμα του κοιλιακού τοιχώματος. Πρόκειται για το σημείο εμφάνισης της κήλης  Spiegel.

Ποιες είναι οι πιο συχνές παθήσεις του κοιλιακού τοιχώματος;

Εκτός από τις διάφορες μορφές κήλης, στο κοιλιακό τοίχωμα μπορεί να εκδηλωθούν και άλλες παθολογικές καταστάσεις. Ο διαχωρισμός του σε εννέα ανατομικά διαμερίσματα βοηθά στη διάγνωση της αιτίας και στην επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής μεθόδου.

Ο κοιλιακός πόνος παραμένει το χαρακτηριστικότερο εύρημα και ο πιο χρήσιμος οδηγός για τον Γενικό Χειρουργό στη διερεύνηση της πάθησης.

Ενδεικτικά, παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν πόνο στο κοιλιακό τοίχωμα περιλαμβάνουν:

• Χολολιθίαση και φλεγμονές της χοληδόχου κύστης
• Έλκος στομάχου και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Παγκρεατίτιδα
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Σκωληκοειδίτιδα

Ποια είναι τα αίτια πρόκλησης των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος;

Η κήλη του κοιλιακού τοιχώματος δημιουργείται όταν ένα τμήμα του ενδοκοιλιακού περιεχομένου, όπως έντερο ή λίπος, προβάλλει μέσω ενός αδύναμου σημείου των ιστών. Η εμφάνισή της οφείλεται στην αλληλεπίδραση μεταξύ αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης και μειωμένης αντοχής του κοιλιακού τοιχώματος.

Οι αιτίες μπορεί να είναι συγγενείς, όπως ατελής σύγκλειση του βουβωνικού πόρου ή του ομφαλού, ή επίκτητες, όπως:

• μυϊκή αδυναμία,
• παχυσαρκία,
• εγκυμοσύνη,
• χρόνιος βήχας,
• δυσκοιλιότητα,
• έντονη σωματική καταπόνηση.

Επιπλέον, χειρουργικές τομές ή τραυματισμοί μπορεί να οδηγήσουν σε μετεγχειρητική κήλη. Συχνά, οι παράγοντες αυτοί δρουν συνδυαστικά, καθιστώντας την πάθηση πολυπαραγοντική.

Αντιμετώπιση των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος

Οι σύγχρονες τεχνικές αποκατάστασης των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος εστιάζουν στη λειτουργική ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος μέσω συνθετικών ή βιολογικών πλεγμάτων, με παράλληλη εφαρμογή ελάχιστα επεμβατικών προσεγγίσεων.

Η ενσωμάτωση της λαπαροσκοπικής και της ρομποτικής τεχνολογίας έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση των επιπλοκών, του μετεγχειρητικού πόνου και των ποσοστών υποτροπής, βελτιώνοντας παράλληλα το λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα.

Οι κύριες κατηγορίες τεχνικών περιλαμβάνουν:

• Ανοικτή αποκατάσταση με πλέγμα: Πραγματοποιείται με ανοικτή τομή και τοποθέτηση πλέγματος στο σημείο της κήλης ή σε βαθύτερο επίπεδο του κοιλιακού τοιχώματος. Αποτελεί ιδανική επιλογή για μεγάλες ή υποτροπιάζουσες κήλες.
• Λαπαροσκοπικές τεχνικές: Η αποκατάσταση γίνεται μέσω πολύ μικρών τομών, με τη βοήθεια κάμερας υψηλής ευκρίνειας και ειδικών εργαλείων. Το πλέγμα τοποθετείται εσωτερικά ή εξωτερικά του περιτοναίου, χωρίς να τραυματίζονται οι μύες. Οι τεχνικές αυτές εφαρμόζονται κυρίως σε βουβωνοκήλες και μετεγχειρητικές κήλες, προσφέροντας λιγότερο πόνο, ταχύτερη ανάρρωση και πολύ χαμηλά ποσοστά υποτροπής.
• Ρομποτική χειρουργική: Αποτελεί την πλέον εξελιγμένη προσέγγιση της ελάχιστα επεμβατικής αποκατάστασης. Η τρισδιάστατη απεικόνιση υψηλής ανάλυσης και η ακρίβεια χειρισμών του ρομποτικού συστήματος επιτρέπουν τη διαχείριση σύνθετων κηλών με ελάχιστη απώλεια αίματος, μειωμένο τραύμα ιστών και ταχεία λειτουργική αποκατάσταση.

Σε κάθε περίπτωση, η  επιλογή της κατάλληλης τεχνικής καθορίζεται από τον τύπο και το μέγεθος της κήλης, τη γενική κατάσταση του ασθενούς και την εμπειρία του χειρουργού, με στόχο τη βελτιστοποίηση της ασφάλειας και του θεραπευτικού αποτελέσματος.

Ο Γενικός Χειρουργός  Δημήτρης Γιάλβαλης διαθέτει εκτενή εμπειρία στη λαπαροσκοπική και ρομποτική αποκατάσταση κηλών με τις πλέον σύγχρονες τεχνικές e-TEP και e-TEP RS. Είναι πιστοποιημένος στη χρήση των ρομποτικών συστημάτων DaVinci S και DaVinci Xi, εξασφαλίζοντας ακρίβεια, ασφάλεια και ταχεία ανάρρωση για κάθε ασθενή. Επικοινωνήστε μαζί μας, για να σας καθοδηγήσει ο ιατρός στη βέλτιστη θεραπευτική επιλογή για τη δική σας περίπτωση.