Ομφαλοκήλη
Η ομφαλοκήλη αποτελεί μία από τις συνηθέστερες κήλες που σχετίζεται, όπως μαρτυρά η ονομασία της, με την περιοχή του ομφαλού.
Τι ακριβώς είναι η ομφαλοκήλη και πού εμφανίζεται συχνότερα;
Η ομφαλοκήλη, που είναι γνωστή ήδη από το 1500 π.Χ. ως χειρουργική οντότητα, είναι μια κοιλιοκήλη, που εμφανίζεται ως μια μαλακή μάζα ή εξόγκωμα, στην περιοχή πλησίον του ομφαλού (περιομφαλική) ή δια του ομφαλού. Περιεχόμενό της είναι τμήμα του εντέρου, του επιπλόου ή του προπεριτοναικού λίπους.
Το 2009 η Ευρωπαϊκή Εταιρία Κήλης (EHS) δημιούργησε ένα σύστημα κατηγοριοποίησης όλων των κοιλιοκηλών. Οι ομφαλοκήλες ανήκουν στις πρωτοπαθείς κήλες, αν δεν έχουν προκληθεί μετά από κάποια τομή (π.χ. μικρή τομή στον ομφαλό για την είσοδο του κεντρικού trocar για τη διενέργεια λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής). Αυτές οι κήλες κατηγοριοποιούνται με βάση τη θέση τους και το μέγεθος του χάσματος. Η εταιρία πρότεινε μια πρωτοπαθής κήλη να θεωρείται μικρή όταν είναι μικρότερη από 2 cm σε διάμετρο, μεσαία όταν είναι μεταξύ 2 και 4 cm και μεγάλη όταν είναι μεγαλύτερη των 4 cm.
Οι ομφαλοκήλες είναι συχνότερες στα μωρά, αλλά και στους ενήλικες (23%-50%). Οι ομφαλοκήλες βρέφους, όταν είναι συγγενείς, κλείνουν μέχρι την ηλικία του 1 έτους ή λίγο αργότερα. Όσες δεν εξαφανίζονται μέχρι τα 3 έτη ή αυτές που εμφανίζονται στην ενήλικη ζωή, πολλές φορές μετά από εγκυμοσύνη, χρειάζονται χειρουργική επέμβαση.
Ομφαλοκήλη και εγκυμοσύνη
Η κήλη στον αφαλό είναι ίσως εμφανιστεί κατά την εγκυμοσύνη και συνήθως υποχωρεί μετά το τέλος αυτής. Η ομφαλοκήλη σε μία έγκυο είναι αρκετά συνηθισμένη, αλλά ίσως δεν εξαφανιστεί, εξαιτίας κληρονομικών παραγόντων, αυξημένου βάρους ή τους καπνίσματος.
Ποια είναι τα αίτια που οδηγούν σε ομφαλοκήλη;
Η ομφαλοκήλη δημιουργείται λόγω της αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης, που μπορεί να είναι αποτέλεσμα:
- παχυσαρκίας
- πολλαπλών εγκυμοσύνων
- ασκίτη (υγρό στην κοιλιά)
- προηγούμενης ενδοκοιλιακής επέμβασης
Ποια συμπτώματα προκαλεί συχνότερα;
Τα συνηθέστερα συμπτώματα που ταλαιπωρούν έναν ασθενή με ομφαλοκήλη, σε αρχικότερο ή μετέπειτα στάδιο, είναι τα εξής:
- διόγκωση στην περιοχή του ομφαλού
- πόνος
- διαταραχές στην πέψη
- διαταραχές στο έντερο
- αίσθημα βάρους
- δυσφορία στο στομάχι
- πόνος στην κοιλιά
Πώς γίνεται η διάγνωση της ομφαλοκήλης;
Η διάγνωση για την ομφαλοκήλη γίνεται πάντα από γενικό χειρουργό με λήψη ιατρικού ιστορικού και κλινική εξέταση και, ίσως, υπερηχογράφημα για πληρέστερη εικόνα της περιοχής.
Πώς αντιμετωπίζεται η ομφαλοκήλη;
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης μιας ομφαλοκήλης είναι το χειρουργείο. Υπάρχει η κλασική ανοιχτή μέθοδος, που όμως υστερεί σε διάφορα σημεία έναντι της λαπαροσκοπικής. Επιπλέον, έχουμε την πιο σύγχρονη τεχνική, τη ρομποτική, που παρέχει σε ασθενείς και χειρουργούς επιπλέον οφέλη που θα αναφέρουμε στη συνέχεια.
Πότε χειρουργείται η ομφαλοκήλη;
Όταν αρχίσουν να εκφράζονται κάποια από τα προαναφερθέντα συμπτώματα και γίνει διάγνωση, που δείχνει ομφαλοκήλη, ο προγραμματισμός της χειρουργικής επέμβασης είναι άμεσος, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος πιθανών επιπλοκών.
Η κλασική ανοικτή τεχνική εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις μεθόδους αποκατάστασης ομφαλοκηλών. Η εγχείρηση μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό γενική, επισκληρίδιο, ραχιαία ή και περιοχική αναισθησία ανάλογα με την περίπτωση και τον ασθενή.
Διενεργείται με μια τομή πάνω από το σημείο της κήλης, ανεύρεση του σάκου και του περιεχομένου της κήλης και επιστροφή του ενδοκοιλιακά. Κατόπιν τοποθετείται πλέγμα για ενίσχυση του χάσματος, που στηρίζεται συνήθως με ράμματα, μεταλλικά κλιπς ή ειδική κόλλα.
Αναλόγως του τύπου της κήλης, το πλέγμα τοποθετείται ενδοκοιλιακά, κάτω από τους μυς ή πάνω από τις περιτονίες. Η επούλωση αρχίζει με την ανάπτυξη ινώδους ιστού μέσα και γύρω από το πλέγμα αφου τοποθετηθεί, ενσωματώνοντάς το ουσιαστικά στους γύρω ιστούς.
Στις ομφαλοκήλες το πλέγμα πρέπει να τοποθετείται κάτω από το χάσμα και πάνω από το περιτόναιο ή και ενδοκοιλιακά. Όταν τοποθετείται πάνω από την περιτονία αποδεδειγμένα αυξάνεται ο κίνδυνος υποτροπής, φλεγμονής ή συλλογής υγρού στο υποδόριο.
Σήμερα όμως, ο Κος Γιάλβαλης με την ομάδα του, εφαρμόζουν την πιο σύγχρονη επαναστατική μέθοδο λαπαροσκοπικής αποκατάστασης ομφαλοκήλης, τεχνική e–TEP (RS). Με την τεχνική αυτή πραγματοποιούνται 3-4 μικροσκοπικές τομές στα πλάγια της κοιλίας και με την χρήση λαπαροσκοπίου και εμφύσηση αέρα, η κήλη αποκαθίσταται εκτός της κοιλίας, πάνω από την οπίσθια θήκη του ορθού κοιλιακού και πίσω από τον μύ, τοποθετώντας το πλέγμα στον χώρο που δημιουργείται ανάμεσα (στην πλέον ενδεδειγμένη θέση δηλαδή βιβλιογραφικά) και χωρίς να απαιτείται καθήλωσή του. Έτσι επιτυγχάνονται όλα τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, ενώ η τεχνική μπορεί να εφαρμοστεί και σε αρκετά μεγάλες ομφαλοκήλες ή και να γίνει «υβριδικά» με συνδυασμό τεχνικών, διατηρώντας τα παραπάνω πλεονεκτήματα για τον ασθενή.
Όλα τα παραπάνω γίνονται φυσικά και με την Ρομποτική μέθοδο που επαυξάνει ακόμα περισσότερο τα οφέλη.
Χειρουργική αποκατάσταση για μικρή και μεγάλη ομφαλοκήλη.
Η χειρουργική αποκατάσταση της μικρής ομφαλοκήλης περιλαμβάνει συνδυασμό τοπικής αναισθησίας και μέθης, με άμεση κινητοποίηση και επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες. Αντίθετα, στη μεγάλη ομφαλοκήλη έχουμε γενική αναισθησία και νοσηλεία 1-2 ημέρες, με τοποθέτηση πλέγματος για μεγαλύτερη ασφάλεια και μείωση των υποτροπών, αλλά και κινητοποίηση με ζώνη μετά το πέρας της επέμβασης.
Πιθανές επιπλοκές
Η ομφαλοκήλη στους ενήλικες έχει περισσότερες πιθανότητες να επιπλακεί με στραγγαλισμό του επιπροβαλλόμενου ενδοκοιλιακού σπλάγχνου (π.χ εντέρου). Προκαλείται οξύς πόνος και μπορεί να έχουμε γάγγραινα, εάν ο εγκλωβισμός διακόψει την αιμάτωση, γι’ αυτό η χειρουργική αντιμετώπιση πρέπει να είναι άμεση.
Ομφαλοκήλη και σωματική άσκηση
Η άσκηση δεν ανακουφίζει από τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης. Αντίθετα, μπορεί να επιβαρύνει την κατάστασή, γι’ αυτό συστήνεται να συμβουλεύεστε πάντα τον χειρουργό.
Τι συμβαίνει μετεγχειρητικά;
Με την επιλογή σύγχρονων τεχνικών, όπως η λαπαροσκοπική και κυρίως η ρομποτική, ο ασθενής επωφελείται από μία σειρά πλεονεκτημάτων και η πορεία μετά την επέμβαση, όπου αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης, προβλέπεται εξαιρετική.Πλεονεκτήματα λαπαροσκοπικής μεθόδου
- άμεση κινητοποίηση
- γρήγορη ανάρρωση, συνήθως από λίγες μέρες μέχρι 1 εβδομάδα
- σύντομη νοσηλεία μίας ημέρας
- γρήγορη επάνοδος σε εργασία και λοιπές δραστηριότητες
- ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος, που ανακουφίζεται με συνήθη παυσίπονα
- άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς ουλές και σημάδια
Επιπλέον πλεονεκτήματα ρομποτικής χειρουργικής
- ακόμα καλύτερη ορατότητα
- μεγαλύτερη ελευθερία χειρουργικών κινήσεων
- ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια
Ο γενικός χειρουργός Δρ. Δημήτρης Γιάλβαλης θα σας ενημερώσει πλήρως για την ομφαλοκήλη και τις πλέον σύγχρονες μεθόδους λαπαροσκοπικής και ρομποτικής αποκατάστασης. Μάθετε για το είδος και το κόστος της ενδεδειγμένης επέμβασης και απαλλαγείτε αποτελεσματικά από τα συμπτώματά της.
Πώς προκαλείται η ομφαλοκήλη;
Κύριο αίτιο εμφάνισης των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος, στη συγκεκριμένη περίπτωση της ομφαλοκήλης, είναι η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση που μπορεί να προκληθεί από τους εξής παράγοντες:
- Παχυσαρκία
- Εγκυμοσύνη
- Παρουσία υγρού στην κοιλιά
- Διεκπεραίωση ορισμένης χειρουργικής επέμβασης στην κοιλιακή περιοχή
- Άρση βάρους
Ποια συμπτώματα παρουσιάζει ο ασθενής;
Τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης είναι τα εξής:
- Διόγκωση
- Πόνος
- Διαταραχές στην πέψη αλλά και στο έντερο
- Αίσθημα βάρους
- Πόνος στο σημείο
Μπορεί να παρουσιαστούν επιπλοκές;
Η πιο συνηθισμένη επιπλοκή είναι η παγίδευση του ενδοκοιλιακού οργάνου που μπορεί να οδηγήσει σε οξύ πόνο και τη νέκρωσή του.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η οριστική λύση της ομφαλοκήλης δίνεται μέσω χειρουργικής επέμβασης που μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσω κλασικής ανοιχτής μεθόδου, είτε μέσω λαπαροσκοπικής χειρουργικής (e-TEP), είτε μέσω ρομποτικής.