Οξεία Χολοκυστίτιδα
Oξεία Xολοκυστίτιδα
Η οξεία χολοκυστίτιδα αποτελεί οξεία φλεγμονή του τοιχώματος της χοληδόχου κύστεως, είναι μια σοβαρή συνήθης επιπλοκή της χολολιθίασης και χρειάζεται άμεση θεραπεία ή και νοσηλεία.
Τι είναι η οξεία χολοκυστίτιδα και πώς δημιουργείται;
Η οξεία χολοκυστίτιδα δημιουργείται όταν ένας λίθος σφηνώσει στην έξοδο του κυστικού πόρου στον αυχένα της χοληδόχου και προκληθεί φλεγμονή (φλεγμονή χοληδόχου κύστεως). Προκαλεί έντονο πόνο και πυρετό και χρειάζεται αντιμετώπιση με αντιβιοτικά και νοσηλεία. Σε δεύτερο χρόνο (εν ψυχρώ) ή όταν τα επιδεινώνεται (εν θερμώ) απαιτείται χολοκυστεκτομή.
Τύποι Χολοκυστίτιδας
Οι κύριες κατηγορίες της χολοκυστίτιδας είναι δύο:
- η λιθιασική
- η αλιθιασική
Λιθιασική Χολοκυστίτιδα
Η λιθιασική χολοκυστίτιδα είναι ο πιο συχνός τύπος και εμφανίζεται στο 95% των περιπτώσεων.
Εμφανίζεται όταν ο κυστικός πόρος, που συνδέει την χοληδόχο κύστη με τον χοληδόχο πόρο και από εκεί ρέει η χολή φυσιολογικά στο δωδεκαδάκτυλο, μπλοκαριστεί από έναν χολόλιθο ή από χολική λάσπη (μίγμα χολής και χολικών κρυστάλλων από χοληστερόλη και άλατα).
Αυτό με τη σειρά του προκαλεί συσσώρευση χολής εντός της χοληδόχου κύστεως, αυξάνοντας την πίεση εντός της κλειστής κοιλότητάς της και κατ’ επέκταση οδηγώντας στη δημιουργία φλεγμονής.
Στο 20% περίπου των περιπτώσεων φλεγμονής της χοληδόχου κύστεως αναπτύσσονται και βακτήρια.
Αλιθιασική Χολοκυστίτιδα
Η αλιθιασική χολοκυστίτιδα είναι μεν λιγότερο συχνή, αλλά αποτελεί την πιο σοβαρή μορφή. Συνήθως εμφανίζεται ως επιπλοκή μιας σοβαρής πάθησης, σήψης ή τραύματος, που καταστρέφει την χοληδόχο κύστη.
Παρατηρείται, συνήθως, μετά από σοβαρά τραύματα ή εγκαύματα, συστηματική σήψη, σοβαρή υποθρεψία, AIDS ή μετά από ιατρογενή κάκωση της χοληδόχου κύστης έπειτα από βαρεία χειρουργική επέμβαση.
Συμπτώματα
Το κύριο σύμπτωμα της πάθησης είναι ο οξύς πόνος στο δεξιό υποχόνδριο που πολλές φορές αντανακλά πίσω και κάτω από την δεξιά ωμοπλάτη. Το σημείο της κοιλιάς που βρίσκεται η χολή είναι εξαιρετικά επώδυνο και οι βαθιές ανάσες κάνουν τον πόνο χειρότερο.
Ο πόνος της οξείας χολοκυστίτιδας (σε αντίθεση με αυτόν του κολικού των χοληφόρων που είναι διαλείπων) είναι συνεχής, κρατάει ώρες και δεν περνά με τα συνήθη παυσίπονα.
Άλλα συμπτώματα που έχει συνήθως η οξεία χολοκυστίτιδα και συνοδεύουν τον πόνο είναι:
- Υψηλός πυρετός >38ο
- Ναυτία και έμετος
- Εφίδρωση
- Ανορεξία ή αδυναμία λήψης τροφής
- Ίκτερος
- Διάταση της κοιλίας
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από οξεία χολοκυστίτιδα;
Η οξεία φλεγμονή στη χολή, ως επιπλοκή της χολολιθίασης, αφορά όπως είναι φυσικό περισσότερο όσους ανθρώπους είναι πιθανότερο να αναπτύξουν χολόλιθους. Έτσι, κινδυνεύουν περισσότερο όσοι:
- πάσχουν από παχυσαρκία
- ακολουθούν διατροφή πλούσια σε λιπαρά
- έχουν χάσει απότομα βάρος
- είναι πάνω από 40 ετών και ακόμα περισσότερο πάνω από 60
- Διαβητικοί και ανοσοκατεσταλμένοι
Επιπλέον, οι γυναίκες είναι ακόμα πιο επιρρεπείς λόγω ορμονικών παραγόντων και, ειδικά, αν ακολουθούν κάποια ορμονική θεραπεία, λαμβάνουν αντισυλληπτικά ή είχαν πολλαπλές εγκυμοσύνες.
Διάγνωση
Η διάγνωση για την οξεία φλεγμονή στη χολή γίνεται πραγματοποιείται μέσω των παρακάτω εξετάσεων:
- κλινικής εξέτασης μαζί με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενή πάντα
- αιματολογικής εξέτασης
- απεικονιστικών εξετάσεων, όπως είναι το υπερηχογράφημα, αξονική ή και μαγνητική, κάποιες φορές, τομογραφία
Επιπλοκές της οξείας χολοκυστίτιδας
Η οξεία χολοκυστίτιδα είναι μια από τις πολύ σοβαρές επιπλοκές της χολολιθίασης, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει μία σειρά από άλλες επιπλοκές. Οι σοβαρότεροι κίνδυνοι είναι:
- Το εμπύημα, η ανάπτυξη πύου στη χοληδόχο κύστη.
- Η γάγγραινα, όπου έχουμε νέκρωση του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης.
- Η διάτρηση της χοληδόχου κύστης και η δημιουργία περιτονίτιδας
- Το χολοκυστικό συρίγγιο, που σημαίνει την προσκόλληση της χοληδόχου κύστης σε κοντινά κοιλιακά όργανα. Στο σημείο της προσκόλλησης συμβαίνει νέκρωση των ιστών, ενώ προκαλείται και ρήξη στον αυλό του εντέρου ή του στομάχου.
Θεραπεία χολοκυστίτιδας
Η θεραπεία της οξείας χολοκυστίτιδας συνήθως γίνεται ενδονοσοκομειακά αλλά σε ήπιες περιπτώσεις δυνατόν να γίνει και στο σπίτι υπό προϋποθέσεις.
Αρχική θεραπεία χολοκυστίτιδας
Η αρχική θεραπεία για της οξείας χολοκυστίτιδας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Νηστεία, έτσι ώστε να μην πιέζεται περισσότερο η χοληδόχος κύστη
- Χορήγηση υγρών ενδοφλέβια
- Παυσίπονα
Εάν υπάρχει υποψία λοίμωξης με μικρόβια, τότε χορηγείται και αντιβίωση, η οποία χορηγείται για διάστημα περίπου μίας εβδομάδας.
Σε αρκετές περιπτώσεις, αυτή η θεραπεία είναι επιτυχής και η φλεγμονή στη χολή υποχωρεί, αλλά το αίτιο όμως δεν θεραπεύεται. Έτσι, σε δεύτερο χρόνο, περίπου ένα μήνα μετά το επεισόδιο πρέπει να προγραμματίσουμε τον ασθενή για επέμβαση λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής.
Χειρουργική θεραπεία – λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή
Όταν κατά τη διάρκεια της συντηρητικής θεραπείας, τα συμπτώματα επιμένουν και η φλεγμονή δεν υφίεται, τότε – συνήθως μετά από 48-72 ώρες – πρέπει να γίνει επέμβαση χολοκυστεκτομής. Αυτή γίνεται κυρίως λαπαροσκοπικά και σε σπάνιες περιπτώσεις, ανοικτά.
Εάν ο ασθενής μας είναι πολύ βαριά και δεν μπορεί να υποβληθεί σε γενική αναισθησία, τότε μια επιλογή είναι η διαδερμική χολοκυστοστομία.
Επίσης, όπως είπαμε, οι ασθενείς που υφέθηκε το οξύ επεισόδιο της χολοκυστίτιδας και για την πρόληψη επανεμφάνισης της και άλλων σοβαρών επιπλοκών αυτής, πρέπει μετά από διάστημα μερικών εβδομάδων να υποβάλλονται σε λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Η λαπαροσκοπική τεχνική παρουσιάζει μία σειρά από πλεονεκτήματα έναντι της ανοικτής μεθόδου, με βασικότερα τα εξής:
- μικρότερη τομή, πολύ μικρό τραύμα και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
- λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος, καθώς οι τομές είναι μόλις 2mm και οι μύες του κοιλιακού τοιχώματος δεν κόβονται
- σύντομη νοσηλεία με εξιτήριο την επόμενη κιόλας ημέρα
- ταχύτερη ανάρρωση
Σημειώνεται, τέλος, πως ο τομέας της Χειρουργικής βρίσκεται πλέον σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο και, έτσι, δίνει τη δυνατότητα στον χειρουργό -και κατ’ επέκταση στον ίδιο τον ασθενή- να επωφεληθεί από την επαναστατική ρομποτική χολοκυστεκτομή.
Στα παραπάνω πλεονεκτήματα, τα οποία είναι επαυξημένα, έρχονται να προστεθούν και τα εξής πολύ σημαντικά:
- Ο χειρουργός έχει ακόμα καλύτερη ορατότητα.
- Οι χειρουργικές κινήσεις γίνονται με περισσότερη ακόμα ακρίβεια και ελευθερία.
- Πλέον υπάρχει πρόσβαση σε σημεία που μέχρι τώρα δεν ήταν προσβάσιμα.
Ο γενικός χειρουργός Δρ. Δημήτρης Γιάλβαλης θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά κάθε σύμπτωμα που προκαλεί η οξεία ή χρόνια χολοκυστίτιδα. Επικοινωνήστε μαζί του για να συζητήσετε σχετικά με την ενδεδειγμένη επέμβαση για εσάς, προγραμματίστε τη και βελτιώστε την καθημερινότητά σας.
Ποιοι είναι οι δυο τύποι χολοκυστίτιδας;
Η χολοκυστίτιδα διακρίνεται σε δύο τύπους, στη λιθισιακή και αλιθισιακή χολοκυστίτιδα. Η λιθιασική χολοκυστίτιδα προκαλείται από κάποιον χολόλιθο, ενώ η αλιθισιακή χολοκυστίτιδα προκαλείται εξαιτίας σήψης ή κάποιου τραύματος της χοληδόχου κύστης.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα της χολοκυστίτιδας;
Η χολοκυστίτιδα εμφανίζεται με τα παρακάτω συμπτώματα:
- Ναυτία και εμετός
- Υψηλός πυρετός
- Εφίδρωση
- Ανορεξία
- Ίκτερος
- Διάταση της κοιλίας
Ποιοι ασθενείς είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν χολοκυστίτιδα;
Μερικοί ασθενείς έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν οξεία χολοκυστίτιδα. Πιο συγκεκριμένα, η οξεία χολοκυστίτιδα εμφανίζεται συχνότερα σε:
- Παχύσαρκους ασθενείς
- Ασθενείς με διατροφή πλούσια σε λιπαρά
- Ασθενείς που έχουν χάσει απότομα βάρος
- Γυναίκες που έχουν ορμονικές διαταραχές, λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια ή είχαν πολλαπλές εγκυμοσύνες
- Ασθενείς άνω των 40 ετών
- Άτομα που έχουν χάσει απότομα βάρος
Πώς αντιμετωπίζεται η οξεία χολοκυστίτιδα;
Αρχικά η οξεία χολοκυστίτιδα αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:
- Νηστεία
- Παυσίπονα
- Χορήγηση υγρών ενδοφλέβια
- Χορήγηση αντιβίωσης
Εάν τα παραπάνω συντηρητικά μέτρα αποτύχουν, τότε η χειρουργική επέμβαση είναι μονόδρομος. Η επέμβαση της χολοκυστεκτομής πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία;
Οι επιπλοκές που ενδέχεται να προκληθούν, εάν η οξεία χολοκυστίτιδα αφεθεί χωρίς θεραπεία είναι οι παρακάτω:
- Γάγγραινα
- Εμπύημα (συλλογή πύου) στην χοληδόχο κύστη
- Διάτρηση χοληδόχου κύστης και εκδήλωση περιτονίτιδας
- Χολοεντερικό συρίγγιο